Trong mắt nhiều người, nghề bác sĩ nha khoa là một công việc ổn định, thu nhập tốt và đầy sự trân trọng. Nhưng ít ai biết rằng, để khoác được chiếc áo blouse trắng và đứng vững trong phòng khám, hành trình ấy đã bắt đầu đầy căng thẳng từ khi còn ngồi trên giảng đường.
Nghề nha khoa – một hành trình không chỉ có ánh hào quang
Trong mắt nhiều người, nghề bác sĩ nha khoa là một công việc ổn định, thu nhập tốt và đầy sự trân trọng. Nhưng ít ai biết rằng, để khoác được chiếc áo blouse trắng và đứng vững trong phòng khám, hành trình ấy đã bắt đầu đầy căng thẳng từ khi còn ngồi trên giảng đường.
Sinh viên nha khoa phải học một khối lượng kiến thức khổng lồ về giải phẫu, sinh lý, bệnh học, cùng vô số kỹ thuật phức tạp. Không chỉ học lý thuyết, họ còn phải rèn luyện kỹ năng lâm sàng tỉ mỉ đến từng chi tiết nhỏ. Mỗi buổi thực tập, mỗi ca lâm sàng đều đi kèm với nỗi sợ sai sót, với những ánh mắt kỳ vọng từ thầy cô và bệnh nhân.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng sinh viên nha khoa là một trong những nhóm sinh viên y tế chịu mức độ căng thẳng cao nhất. Điều này đồng nghĩa, áp lực nghề nghiệp của bác sĩ nha khoa đã hình thành từ rất sớm, tích tụ và kéo dài suốt quá trình hành nghề sau này.
Những con số gióng lên hồi chuông cảnh báo
Theo một tổng quan hệ thống công bố trên Health Science Report năm 2025:
- 42% bác sĩ nha khoa có dấu hiệu trầm cảm
- 44% trải qua lo âu ở các mức độ khác nhau
Đây không còn là những con số nhỏ lẻ, mà là hồi chuông cảnh báo cho toàn ngành. Và đằng sau các con số ấy, là những câu chuyện thầm lặng của hàng nghìn bác sĩ:
- Một bác sĩ trẻ, mới ra trường, bị cuốn vào guồng quay làm việc không ngừng nghỉ để trả nợ học phí, chi phí mở phòng khám.
- Một bác sĩ trung niên, hàng ngày phải đối mặt với nỗi lo kiện tụng, chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể đánh đổi bằng danh tiếng cả đời.
- Một bác sĩ lớn tuổi, dù tay nghề vững vàng, nhưng vẫn phải gồng mình trước những cơn đau, nỗi sợ hãi, và thậm chí là sự cáu gắt từ bệnh nhân.
Áp lực của bác sĩ nha khoa – không chỉ đến từ chuyên môn
Người ngoài thường nghĩ bác sĩ nha khoa chỉ “ngồi ghế”, “dùng tay nghề” để chữa trị. Nhưng trên thực tế, áp lực của nghề đến từ nhiều mặt:
- Áp lực chuyên môn: mỗi thủ thuật đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối. Một mũi khoan lệch vài milimet có thể ảnh hưởng đến thần kinh, gây biến chứng khó lường.
- Áp lực vô hình: tiếng ồn máy móc liên tục, ánh sáng tập trung, không gian kín, tư thế cúi gập người hàng giờ đồng hồ khiến cơ thể và tinh thần nhanh chóng kiệt quệ.
- Áp lực giao tiếp: đối diện với bệnh nhân luôn trong trạng thái lo âu, sợ đau, có người hợp tác, có người căng thẳng, thậm chí có cả những lời trách móc nặng nề.
- Áp lực pháp lý: nỗi lo về khiếu nại, kiện tụng, sai sót y khoa luôn treo lơ lửng trên đầu.
Đó là những thứ mà chỉ những người trong nghề mới hiểu hết được.
Đằng sau nụ cười bác sĩ – là những mệt mỏi không tên
Mỗi ngày, bác sĩ nha khoa phải gạt bỏ sự mệt mỏi của mình để giữ nụ cười với bệnh nhân. Phải lắng nghe, trấn an, kiên nhẫn và tập trung tối đa, ngay cả khi chính bản thân đang lo lắng, mất ngủ hay căng thẳng.
Nhiều bác sĩ chia sẻ rằng, họ cảm thấy “burnout” – kiệt sức nghề nghiệp – sau nhiều năm làm việc. Họ mất dần hứng thú, dễ cáu gắt, hoặc rơi vào trạng thái buồn bã kéo dài. Và điều đáng lo hơn cả, đó là không phải ai cũng dám thừa nhận hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ, vì sợ bị cho là “yếu đuối”.
Vì sao cần quan tâm đến sức khỏe tinh thần của bác sĩ nha khoa?
Sức khỏe tinh thần của bác sĩ không chỉ liên quan đến chính họ, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng điều trị và sự an toàn của bệnh nhân.
- Một bác sĩ minh mẫn, bình tĩnh, giàu năng lượng sẽ có thể đưa ra những quyết định chính xác, xử lý ca khó một cách linh hoạt và giữ sự kết nối tích cực với bệnh nhân.
- Ngược lại, một bác sĩ căng thẳng kéo dài, lo âu, trầm cảm có nguy cơ cao mắc sai sót chuyên môn, dẫn đến hậu quả không mong muốn.
Chăm sóc cho sức khỏe tinh thần của bác sĩ nha khoa chính là chăm sóc cho chất lượng điều trị, cho sự an toàn của cộng đồng.
Chúng ta có thể làm gì?
1. Bản thân bác sĩ nha khoa
Học cách nhận diện và thừa nhận áp lực.
Rèn luyện thể chất, duy trì chế độ ăn ngủ lành mạnh.
Tìm đến sự hỗ trợ tâm lý khi cần thiết, không ngại chia sẻ.
2. Cộng đồng nghề nghiệp
Các trường đào tạo cần lồng ghép kỹ năng quản lý stress, giao tiếp và cân bằng cuộc sống – công việc.
Các hiệp hội nha khoa nên xây dựng chương trình hỗ trợ tinh thần, nơi bác sĩ có thể tìm đến khi khó khăn.
3. Bệnh nhân và xã hội
Hiểu rằng bác sĩ cũng là con người, có những mệt mỏi riêng.
Dành cho bác sĩ nhiều hơn sự tôn trọng, kiên nhẫn và cảm thông.
Lời kết: Hãy để bác sĩ cũng được chữa lành
Để chăm sóc nụ cười của bệnh nhân, bác sĩ nha khoa đã và đang hy sinh rất nhiều. Nhưng để họ tiếp tục sứ mệnh đó, chính họ cũng cần được chăm sóc – không chỉ thể chất, mà còn cả tinh thần.
Bài viết này không nhằm biện minh cho những sai sót nghề nghiệp. Thay vào đó, đây là lời nhắn gửi chân thành: hãy quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe tinh thần của bác sĩ nha khoa. Đó không chỉ là sự nhân văn, mà còn là cách để bảo vệ cả ngành nha khoa, và trên hết, bảo vệ sự an toàn của bệnh nhân.
Nha Khoa Mall tự hào là đơn vị tiên phong và đáng tin cậy trong lĩnh vực cung cấp vật liệu nha khoa và thiết bị nha khoa tại Việt Nam. Với sự tận tâm, chuyên nghiệp và không ngừng cải tiến, chúng tôi cam kết mang đến những sản phẩm và dịch vụ tốt nhất, góp phần nâng cao chất lượng điều trị nha khoa tại Việt Nam. Trân trọng!
NHA KHOA MALL - SIÊU THỊ VẬT LIỆU NHA KHOA ONLINE
Địa chỉ: 167/14A Sư Vạn Hạnh, Phường 2, Quận 10, TP. HCM
Website: https://nhakhoamall.com/
Fanpage: https://www.facebook.com/nhakhoamall