GÓC CHIA SẺ VỀ SÁT KHUẨN TRONG NHA KHOA – ĐẢM BẢO AN TOÀN CHO BỆNH NHÂN VÀ NHA SĨ
Sát khuẩn trong nha khoa là một trong những yếu tố quan trọng nhất để đảm bảo môi trường làm việc an toàn, ngăn ngừa lây nhiễm chéo và bảo vệ sức khỏe cho cả bệnh nhân lẫn nhân viên y tế. Việc tuân thủ quy trình sát khuẩn nghiêm ngặt giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn và nâng cao chất lượng điều trị.
Dưới đây là những kiến thức quan trọng về sát khuẩn trong nha khoa mà mỗi phòng khám cần nắm vững.
Tại sao sát khuẩn trong nha khoa quan trọng?
Nha khoa là môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao do tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, máu, mô mềm và các dụng cụ xuyên thấu qua niêm mạc. Một số nguy cơ lây nhiễm bao gồm:
- Vi khuẩn: Liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn, vi khuẩn gây viêm nha chu.
- Virus: Viêm gan B, C, HIV, herpes.
- Nấm: Candida albicans gây viêm niêm mạc miệng.
Việc không tuân thủ quy trình vô khuẩn có thể dẫn đến lây nhiễm chéo, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho bệnh nhân và đội ngũ y tế.
Các nguyên tắc sát khuẩn trong nha khoa
Sát khuẩn tay – Tuyến phòng thủ đầu tiên
- Rửa tay trước và sau mỗi ca điều trị.
- Sử dụng xà phòng diệt khuẩn hoặc dung dịch sát khuẩn tay nhanh chứa cồn.
- Mang găng tay y tế và thay mới sau mỗi bệnh nhân.
Sát khuẩn bề mặt và thiết bị
- Ghế nha khoa: Lau sạch bằng dung dịch khử khuẩn sau mỗi bệnh nhân.
- Đèn chiếu, tay khoan, ống hút nước bọt: Khử khuẩn bằng khăn lau sát khuẩn hoặc tia UV.
- Bàn làm việc, tủ đựng dụng cụ: Lau chùi định kỳ bằng dung dịch sát khuẩn chứa chlorhexidine hoặc cồn 70 độ.
Khử khuẩn dụng cụ nha khoa
Dụng cụ nha khoa tiếp xúc trực tiếp với máu và dịch cơ thể nên cần được khử khuẩn kỹ lưỡng qua 3 bước:
Sát khuẩn hệ thống nước trong phòng khám nha khoa
Hệ thống nước trong ghế nha khoa là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển. Để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm, cần thực hiện:
- Xả nước hệ thống trước và sau mỗi buổi làm việc (ít nhất 2 phút).
- Sử dụng hệ thống lọc nước và tiệt khuẩn UV để loại bỏ vi khuẩn.
- Vệ sinh hệ thống đường nước định kỳ bằng dung dịch sát khuẩn chuyên dụng.
Sát khuẩn không khí trong phòng khám
Không khí trong phòng khám nha khoa chứa nhiều hạt aerosol do sử dụng tay khoan, máy siêu âm cạo vôi. Để kiểm soát nguy cơ nhiễm khuẩn:
- Lắp đặt máy lọc không khí có bộ lọc HEPA.
- Dùng đèn UV khử khuẩn vào cuối ngày làm việc.
- Thông gió tốt để giảm nồng độ vi khuẩn trong không khí.
Sát khuẩn dụng cụ bảo hộ cá nhân (PPE)
Nhân viên y tế cần trang bị đầy đủ PPE để hạn chế tiếp xúc với nguồn lây nhiễm:
- Găng tay: Dùng một lần và thay sau mỗi bệnh nhân.
- Khẩu trang y tế hoặc N95: Giúp ngăn chặn vi khuẩn và virus từ giọt bắn.
- Kính bảo hộ, tấm chắn giọt bắn: Bảo vệ mắt và mặt khỏi dịch tiết.
- Áo choàng và mũ phẫu thuật: Sử dụng loại chống thấm nước khi thực hiện thủ thuật xâm lấn.
Tất cả PPE cần được thay thế và xử lý đúng cách sau khi sử dụng để tránh lây nhiễm.
Xử lý rác thải y tế đúng quy định
Rác thải y tế trong nha khoa bao gồm:
- Kim tiêm, găng tay, khẩu trang → Chất thải lây nhiễm (màu vàng).
- Bông gòn, gạc dính máu → Chất thải y tế (màu vàng).
- Thuốc hết hạn → Chất thải hóa học (màu đen).
Tất cả rác thải cần được phân loại, đóng gói đúng quy định và vận chuyển đến đơn vị xử lý chuyên biệt.
Kiểm soát nhiễm khuẩn đối với bệnh nhân
- Yêu cầu bệnh nhân súc miệng bằng dung dịch sát khuẩn (chlorhexidine 0.12%) trước khi điều trị.
- Đo nhiệt độ, khai báo y tế khi có dấu hiệu nhiễm khuẩn đường hô hấp.
- Cung cấp khẩu trang, dung dịch sát khuẩn tay tại quầy tiếp tân.
Kết luận
Sát khuẩn trong nha khoa là yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa lây nhiễm chéo, bảo vệ sức khỏe cho bệnh nhân và đội ngũ y tế. Việc tuân thủ quy trình khử khuẩn chặt chẽ không chỉ giúp nâng cao chất lượng dịch vụ nha khoa mà còn tạo niềm tin vững chắc cho khách hàng.
Hãy luôn duy trì một môi trường làm việc vô trùng để đảm bảo sự an toàn và chuyên nghiệp trong mỗi ca điều trị!