Hotline

 

Vệ sinh kém – Nguyên nhân hàng đầu khiến implant thất bại

18/10/2025    16    4.89/5 trong 7 lượt 
Vệ sinh kém – Nguyên nhân hàng đầu khiến implant thất bại
Ngày nay, cấy ghép implant nha khoa được xem là giải pháp phục hồi răng mất hiện đại nhất – bền vững, thẩm mỹ và chức năng như răng thật. Tuy nhiên, implant không miễn nhiễm với bệnh lý. Nhiều nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ thất bại implant đang tăng lên, và nguyên nhân hàng đầu là viêm quanh implant (peri-implantitis) – một dạng nhiễm trùng do mảng bám sinh học (biofilm) tích tụ quanh trụ implant. Điều đáng nói là phần lớn những người được cấy implant chính là những bệnh nhân từng mất răng do vệ sinh răng miệng kém. Nếu không thay đổi thói quen cũ, nguy cơ thất bại implant là rất cao.

1. Mở đầu: Khi implant không phải là “vĩnh viễn”

Ngày nay, cấy ghép implant nha khoa được xem là giải pháp phục hồi răng mất hiện đại nhất – bền vững, thẩm mỹ và chức năng như răng thật. Tuy nhiên, implant không miễn nhiễm với bệnh lý.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ thất bại implant đang tăng lên, và nguyên nhân hàng đầu là viêm quanh implant (peri-implantitis) – một dạng nhiễm trùng do mảng bám sinh học (biofilm) tích tụ quanh trụ implant.

Điều đáng nói là phần lớn những người được cấy implant chính là những bệnh nhân từng mất răng do vệ sinh răng miệng kém. Nếu không thay đổi thói quen cũ, nguy cơ thất bại implant là rất cao.

2. Vì sao implant thất bại do vệ sinh kém?

2.1. Biofilm – kẻ thù thầm lặng của implant

Biofilm là lớp màng sinh học chứa vi khuẩn, nấm và virus bám chặt vào bề mặt răng hoặc implant. Khi không được làm sạch đúng cách, biofilm trở nên dày và phức tạp hơn, gây ra:
- Viêm quanh niêm mạc implant (peri-mucositis) – giai đoạn sớm, có thể hồi phục.
- Viêm quanh implant (peri-implantitis) – giai đoạn nặng, gây tiêu xương, lỏng trụ, thậm chí mất implant.

2.2. Implant khó vệ sinh hơn răng thật

Bề mặt implant, abutment và mão phục hình tạo nên nhiều khe kẽ nhỏ, khó tiếp cận bằng bàn chải hoặc chỉ nha khoa thông thường. Điều này khiến vi khuẩn dễ tồn đọng, đặc biệt ở vùng nướu quanh implant.

2.3. Thói quen cũ tái diễn

Bệnh nhân từng mất răng vì vệ sinh kém thường không có kỹ năng chăm sóc răng miệng tốt, và sau khi cấy implant, nếu không được hướng dẫn và giám sát, thói quen xấu sẽ quay lại, dẫn đến viêm và tiêu xương quanh implant.

3. Trách nhiệm của bác sĩ: Phòng ngừa bắt đầu trước khi cấy implant

3.1. Đánh giá và giáo dục bệnh nhân trước phẫu thuật

Trước khi lên kế hoạch cấy ghép, bác sĩ cần:
- Đánh giá tình trạng nướu, mảng bám, túi nha chu.
- Giải thích rõ cho bệnh nhân rằng implant cũng có thể “hỏng” nếu vệ sinh kém.
- Yêu cầu cải thiện vệ sinh miệng trước phẫu thuật, tương tự như việc chỉnh nha yêu cầu bệnh nhân giữ răng sạch mới được điều trị.

3.2. Chuẩn bị môi trường phẫu thuật sạch

Trong phẫu thuật, có thể sử dụng dung dịch sát khuẩn chứa chlorine dioxide hoặc chlorhexidine để giảm tải vi sinh vật. Sau khi đặt implant, bệnh nhân không nên chải hoặc dùng chỉ vùng phẫu thuật 1–2 tuần, vì vậy cần bổ sung dung dịch súc miệng kháng khuẩn để bảo vệ vùng này.

4. Hướng dẫn bệnh nhân: Cách chăm sóc implant tại nhà

4.1. Vệ sinh cơ học hằng ngày

  • Dùng bàn chải lông mềm hoặc bàn chải điện đầu nhỏ.

  • Làm sạch kẽ răng bằng chỉ nha khoa chuyên dụng cho implant hoặc bàn chải kẽ.

  • Sử dụng máy tăm nước (water flosser) để hỗ trợ làm sạch vùng khó tiếp cận.

4.2. Vệ sinh hóa học bổ sung

Dù chải răng kỹ, biofilm vẫn có thể tồn tại. Do đó, nên dùng dung dịch súc miệng có tác dụng diệt khuẩn và phá vỡ biofilm, ví dụ:
- Chlorine dioxide hoạt hóa (Activated ClO₂): diệt vi khuẩn, nấm, virus, khử mùi hôi và phá vỡ biofilm.
- Chlorhexidine 0.12%–0.2%: dùng ngắn hạn sau phẫu thuật, tránh dùng kéo dài để giảm nguy cơ đổi màu răng.

Một số sản phẩm có hiệu quả được ghi nhận trong lâm sàng như OraCare Reassure system, gồm gel dùng trong phẫu thuật và dung dịch súc miệng duy trì tại nhà, giúp tăng khả năng lành thương và ngăn ngừa viêm quanh implant.

4.3. Chế độ tái khám định kỳ

  • Tái khám sau phẫu thuật 1–2 tuần để đánh giá lành thương.

  • Tái khám 3–6 tháng/lần để kiểm tra túi quanh implant, độ bám dính nướu và độ tiêu xương qua X-quang.

  • Làm sạch chuyên nghiệp (professional maintenance) bằng dụng cụ không làm xước bề mặt titanium, như curette nhựa hoặc đầu siêu âm phủ carbon.

5. Dấu hiệu cảnh báo viêm quanh implant

Bệnh nhân cần được hướng dẫn nhận biết sớm các dấu hiệu sau:
- Nướu quanh implant đỏ, sưng, chảy máu khi chải răng.
- Cảm giác đau hoặc khó chịu nhẹ quanh implant.
- Mùi hôi miệng kéo dài hoặc dịch rỉ quanh implant.
- Cảm giác lung lay nhẹ hoặc cộm khi cắn.

Phát hiện sớm giúp điều trị kịp thời, tránh mất implant.

6. Lời kết: Implant chỉ bền khi bệnh nhân thay đổi

Cấy ghép implant là một thành tựu lớn của nha khoa hiện đại, nhưng không thể tồn tại lâu dài nếu bệnh nhân không duy trì vệ sinh đúng cách.
Thất bại implant không phải lỗi của vật liệu hay kỹ thuật, mà phần lớn do chăm sóc tại nhà kém và thiếu hướng dẫn phù hợp.
Bác sĩ cần đồng hành cùng bệnh nhân từ giai đoạn chuẩn bị, phẫu thuật đến chăm sóc lâu dài, trong khi bệnh nhân cần chủ động duy trì vệ sinh miệng mỗi ngày và tuân thủ tái khám định kỳ.
Một dung dịch súc miệng điều trị có khả năng diệt khuẩn và phá vỡ biofilm là “vũ khí” hỗ trợ hiệu quả trong việc bảo vệ implant và kéo dài tuổi thọ phục hình.

Tài liệu tham khảo

Prathapachandran J, Suresh N. Quản lý viêm quanh implant. Dent Res J (Isfahan). 2012;9(5):516–521.
Pedrazzi V, Escobar EC, Cortelli JR, và cộng sự. Sử dụng dung dịch súc miệng kháng khuẩn như một phương pháp hỗ trợ trong kiểm soát biofilm quanh implant. Braz Oral Res. 2014;28(1):1–9.
Smeets R, Henningsen A, Jung O, và cộng sự. Định nghĩa, căn nguyên, phòng ngừa và điều trị viêm quanh implant – tổng quan. Head Face Med. 2014;10:34.
Heydenrijk K, Meijer JA, Van der Reijden WA, và cộng sự. Vi sinh vật quanh implant dạng chân răng: tổng quan tài liệu. Int J Oral Maxillofac Implants. 2002;17:829–838.
Eke PI, Dye BA, Wei L, và cộng sự. Tỷ lệ mắc bệnh viêm nha chu ở người trưởng thành tại Hoa Kỳ giai đoạn 2009–2010. J Dent Res. 2012;91(10):914–920. doi:10.1177/0022034512457373
Felo A, Shibly O, Ciancio SG, và cộng sự. Tác động của việc tưới dưới nướu bằng chlorhexidine trong duy trì implant. Am J Dent. 1997;10(2):107–110
Ciancio SG, Lauciello F, Shibly O, và cộng sự. Ảnh hưởng của dung dịch súc miệng sát khuẩn đến duy trì implant: mảng bám và mô nướu quanh implant. J Periodontol. 1995;66(11):962–965.
Gosau M, Hahnel S, Schwarz F, và cộng sự. Ảnh hưởng của sáu phương pháp khử khuẩn viêm quanh implant khác nhau lên biofilm trong khoang miệng người (nghiên cứu in vivo). Clin Oral Implants Res. 2010;21(8):866–872.
Baffone W, Sorgente G, Campana R, và cộng sự. So sánh tác động của chlorhexidine và một số dung dịch súc miệng đối với sự hình thành biofilm vi khuẩn trên bề mặt titanium. Curr Microbiol. 2011;62(2):445–451.
Cơ sở khoa học của sản phẩm OraCare – các nghiên cứu và tài liệu khoa học. OraCare. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2021. https://www.oracareproducts.com/studies--scientific-research.html

Bạn có thể tham khảo thêm các loại dụng cụ và vật liệu sử dụng trong quá trình phẫu thuật implant và làm phục hình trên implant
Xương ghép trong phẫu thuật implant
Màn xương cố định
Bộ vít vặn phục hình trên implant
Giấy cắn chỉnh khớp cho phục hình implant
Cao su lấy dấu chuyên dụng cho implant
Vật liệu làm khóa chuyển trong lấy dấu implant 
Chén đựng xương trong phẫu thuật implant
Mũi cạo vôi cho răng implant

Nha Khoa Mall tự hào là đơn vị tiên phong và đáng tin cậy trong lĩnh vực cung cấp vật liệu nha khoa và thiết bị nha khoa tại  Việt Nam. Với sự tận tâm, chuyên nghiệp và không ngừng cải tiến, chúng tôi cam kết mang đến những sản phẩm và dịch vụ tốt nhất, góp phần nâng cao chất lượng điều trị nha khoa tại Việt Nam. Trân trọng!
NHA KHOA MALL - SIÊU THỊ VẬT LIỆU NHA KHOA ONLINE
Địa chỉ: 167/14A Sư Vạn Hạnh, Phường 2, Quận 10, TP. HCM
Website: https://nhakhoamall.com/
Fanpage: https://www.facebook.com/nhakhoamall 

dentaleconomics.com